Hyperlaktacja czyli nadmierne wytwarzanie pokarmu w stosunku do potrzeb dziecka podobnie jak niedobór pokarmu prowadzi do zaburzeń laktacji.

Hyperlaktacja może być samoistna lub może wynikać z nadmiernej stymulacji laktacji. W przypadku nadmiernej samoistnej produkcji pokarmu przyczyną mogą być zaburzenia hormonalne takie, jak gruczolak przysadki, nadczynność lub niedoczynność tarczycy. Często jednak przyczyn hyperlaktacji nie udaje się ustalić. Jest ona idiopatyczna.

Objawy hyperlaktacji

Objawy hyperlaktacji u matki:

1. Szybkie napełnianie się piersi między karmieniami, tkliwość piersi.

Hyperaktywny wypływ pokarmu w czasie karmienia.
Niemożność karmienia dziecka z obu piersi w czasie jednego aktu karmienia ze względu na szybkie najadanie się dziecka.
Często ból sutków ze względu na tendencje do płytkiego przystawiania się dziecka do przepełnionej piersi.
W związku z niepełnym opróżnianiem piersi u matki często występują tendencje do zatykania się kanalików mlecznych i zapalenia piersi.

Objawy hyperlaktacji u dziecka:

1.Głośne i szybkie połykanie pokarmu, zwłaszcza w pierwszej fazie karmienia.

Często krztuszenie się.
Płytkie łapanie piersi.
Niechęć do ssania, często wręcz odmowa ssania, odpychanie się dziecka od piersi.
Nadmierne przyrosty masy ciała wynikające z przekarmiania dziecka.
Dziecko pobiera w czasie każdego karmienia nadmierne objętości mleka I fazy zawierającego duże ilości laktozy, co prowadzi do zaburzeń dyspeptycznych, wzdęcia brzucha, strzelających zielonych stolców. Uważa się, że skutkiem nadmiernego poboru mleka I fazy może nawet objawiać się pojawieniem się krwi w stolcu.
Niepokój dziecka rodzice często interpretują jako głód dziecka, co prowadzi do częstego przystawiania dziecka do piersi, jego przekarmiania i nasilania się objawów. Częste przystawianie do piersi i nadmierne przyrosty masy ciała rodzice usprawiedliwiają powszechnie przekazywaną wśród rodziców wiedzą o niemożności przekarmienia dziecka karmionego piersią. Często nadmierny niepokój dziecka interpretowany jest jako nietolerancja laktozy, choroba refluksowa, alergia na składniki znajdujące się w diecie matki, co prowadzi do niepotrzebnego narażania matki na dietę eliminacyjną a w skrajnych przypadkach dzieci odstawiane są od piersi i karmione mieszankami o wysokim stopniu hydrolizy.

Postępowanie w hyperlaktacji:

Należy uświadomić matce, że występuje u niej problem z nadprodukcją pokarmu.
Należy wyjaśnić matce, że objawy występujące u dziecka nie są związane z głodem, netoleranją laktozy, refluksem czy alergią tylko z nadmiernym pobieraniem pokarmu przez dziecko, tym samym nadmiernie częste przystawianie dziecka do piersi będzie nasilało objawy. Należy przerwać błędne koło przystawiania dziecka do piersi w reakcji na każdy płacz, wynikające z preświadczenia przekazywanego między matkami i osobami zajmującymi się zawowdowo laktacją, że dziecka karmionego piersią nie można przekarmić. Dziecko w hyperlaktacji prezentuje objawy wynikające z PRZEKARMIANIA, zwłaszcza mlekiem I fazy. Tm samym im częściej dziecko będzie przystawione do piersi ponad potrzeby dziecka związane z zapotrzebowaniem na składniki odżywcze, tym częściej dziecko płacze z powodu dyskomfortu związanego z przekarmieniem.
Należy nauczyć matkę rozpoznawania objawów głodu i uświadomić jej, że nie każdy płacz dziecka związany jest z głodem.
Dziecko należy uspokajać przez noszenie, przytulanie, noszenie w chuście a nie każdorazowe przystawianie do piersi.
Można odciągać niewielką ilości pokarmu przed przystawieniem dziecka do piersi, by zmniejszyć szybkość wypływu.
Pomocne jest karmienie dziecka w pozycji tzw. naturalnej, inaczej zwanej biologiczną. To pozycja w jakiej nastapił pierwszy kontakt skóra do skóry po porodzie. Matka leży lub pozostaje w pozycji półsiedzącej, dziecko leży na niej i ssie od góry pierś
W przypadku hyperaktywnego wypływu i trudności w nadążaniu z przełykaniem pokarmu, należy przerywać karmienia na około 1-2 minuty, utrzymać dziecko w pozycji do odbicia i ponowne przystawić do piersi.
W przypadku hyperaktywnego wypływu pomocne może być uciśnięcie piersi powyżej otoczki w celu uciśnięcia przewodów mlecznych, przez co zwalnia się wypływ pokarmu. Gdy dziecko nadąża z połykaniem pokarmu rozluźnia się ucisk.
Skutecznym postępowaniem jest często tzw. karmienie zblokowane (block feeding). Matka karmi najpierw wyłącznie jedną piersią przez np. 3 godziny (±30-60 minut). Przez kolejne 3 godziny matka karmi wyłącznie drugą piersią. W zblokowanym karmieniu wykorzystuje się zjawisko wytwarzania przez przepełnioną pierś inhibitora laktacji. Zwykle matki zauważają po 24-48 godzin poprawę i zmniejszenie laktacji. W razie potrzeby na przepełnioną pierś można zastosować zimne okładu połączone z niewielkim odciąganiem pokarmu wyłącznie do odczucia ulgi.

Postępowanie farmakologiczne:

Jeśli zblokowane karmienie nie przynosi efektu, kolejnym krokiem jest zastosowanie środków farmakologicznych hamujących laktację. Do ziół hamujących wytwarzanie pokarmu należą szałwia i mięta pieprzowa. Lekami hamującymi laktację są pseudoefedryna, kabergolina i bromokryptyna. Leki stosuje się wyłącznie pod nadzorem lekarza.

O objawach głodu można przeczytać tutaj

O konsekwencji otyłości u niemowląt, również karmionych piersią można przeczytać tutaj

Więcej o przekarmianiu piersią można przeczytać tutaj

Źródło

Smillie CM, Hetzel-Campbell S, Iwinski S. Hyperlactation: How left-brained ‘rules’ for breastfeeding can wreak havoc with a natural process. Newborn Infant Nurs Rev 2005;5:49–58
Monika żukowska-Rubik: Matczyny i dziecięcy zespół nadprodukcji pokarmu w:Karemienie piersią w teorii i praktyce red. M. Nehring-Gugulska, M.Żukowska-Rubik, A. Pietkiewicz. Medycyna Praktyczna, Kraków 2017.
Anne Eglash: Treatment of Maternal Hypergalactia. Breastfeed Med. 2014 Nov 1; 9(9): 423–425.

Potrzebujesz porady, niepokoi Cię stan zdrowia Twojego dziecka. Udzielam porad pediatrycznych, neonatologicznych i laktacyjnych w ramach odpłatnych teleporad oraz wizyt domowych.

Więcej przydatnych porad w zakresie zdrowia i chorób dzieci, porad laktacyjnych oraz wiele przydatnych informacji znajdziesz tutaj Spis treści bloga.

Dziękuję za przeczytanie mojego artykułu do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na temat zdrowia i zdrowego stylu życia, zapraszam do czytania mojego bloga ponownie. Jeśli uważasz, że informacje zawarte w artykule mogą być przydatne dla innych rodziców, proszę o udostępnienie i polubienie go w mediach społecznościowych.

Treści z serwisu www.pediatra-lublin.eu mają na celu polepszenie wiedzy.Blog ma z założenia charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny, nie ma na celu zastąpienia kontaktu z lekarzem. Przed zastosowaniem się do porad medycznych, zawartych na moim blogu należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem. Administrator bloga nie ponosi żadnych konsekwencji wynikających z wykorzystania informacji zawartych na blogu.